Mento-de-jardin
Mentha spicata
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Mento-d'Espagno, Baume-verd, Mento-à-espi.
Nom en français : Menthe en épi.
Descripcioun :La mento-de-jardin, Menta spicata, plantado dins lis ouort, pòu s'escapa dins lou campestre. Es uno bastardo entre la mento-folo e lou mentastre (M. longifolia x M. suavolens) di proun vigourouso mai esterlo. A pres un pau de si dous parènt mai èi mai proche dóu mentastre. Li fueio soun pounchudo au contre d'aquéli dóu segound. A la meno sènso péu, ié dison, de cop que i'a, la subsp. glabrata.
Usanço :En Auto Tinèio, emé d'aiet e de juvert se fasié "la sauço verdo o sauço enrabiau" (J-L Domenge in LMT, op. cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Mentha
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 8 à 12 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco : M. longifolia x M. suavolens
Juliet à setèmbre
Liò : Limas de ribiero
- Prado umido
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Mentha spicata L., 1753
(= Mentha viridis (L.) L., 1763 )
Espargoulo
Parietaria judaica
Urticaceae
Àutri noum : Esparagoulo, Chamberousset, Cambo-rous, Cambo-rousseto, Erbo-de-paret.
Nom en français : Pariétaire.
Descripcioun :L'espargoulo, planto proun couneigudo, vèn bèn dins li muraio de touto meno e lis escoumbre. Se recounèis à sa cambo rousseto. Coumpara emé P. officinalis.
Usanço :L'espargoulo es un grand remèdi pèr l'enfantuegno : la tisano de la planto se bouto dins lou bebeiroun pèr espurga la ninèio e lucha contro la cagagno. S'emplego peréu contro li proublèmo de ren (graviho o "mal de la pèiro" in J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 60), enflamacioun...) : 150 g de fueio fresco, 1 l d'aigo e un zèst de limoun, faire bouli e béure uno tasseto 3 cop pèr jour. A Brignolo se fasié uno bevendo amé de regalisso : "lou béure dei segaire", (G. Rambert in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.).
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Parietaria
Famiho : Urticaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 0,5 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à nouvèmbre
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Paret
- Baus
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Mediterano-Atlantico
Ref. sc. : Parietaria judaica L., 1756
(= Parietaria diffusa Mert. & W.D.J.Koch, 1823 )